Fizyoterapi
genel anlamı ile iskelet ve kas sistemi (kemik, omurga, kas, eklem kapsülü,
tendo ve ligament) ile yumuşak doku yaralanmalarının tedavisinde kullanılan
tekniklerin tümünü kapsayan tedavi yönteminin genel adıdır. Özellikle ortopedik
operasyonlardan sonra rehabilitasyon sürecinde oldukça faydalı olan
fizyoterapi; masaj, elektroterapi, laser, ultrason, magnetik alan tedavisi,
neuromusculer sitimulasyon, hydroterapi gibi yöntemleri kapsar. Fizyoterapiden
memnun edici sonuç alabilmek için öncelikle teşhisin doğru konulması ve
fizyoterapi yönteminin iyi seçilmesi gerekmektedir. Fizyoterapiden etkili cevap
alabilmek için tedaviye yaralanmanın erken fazlarında başlanması gerekmektedir.
Yöntemlerden kısaca bahsedersek:
Masaj; bölgedeki kan akımını düzenler,
tendo ve kaslardaki gerginlik ve ağrıyı alır. Masaj doğru bir şekilde germe ,
düzeltme , baskı , pasif hareket gibi tekniklerin düzenli ve yararlı bir
şekilde belirli bir yöntemle yapılmasını kapsar.
Lazer; ışık
dalgalarının yoğunlaşarak tek bir ışık dalgasında yoğunlaştığı ışığın özel bir
formudur. Uygun dozdaki lazer ışınları dokulardaki metabolik sürecin
tetiklenmesini ya da hızlanmasını sağlar. Uyarımla birlikte bölgedeki kan akımı
artar ve hem endorfin ile enkefalin gibi doğal ağrı kesici kimyasallar
salgılanır hem de yara iyileşmesi için gerekli proses hızlanır. Lazer ile
uyarımda genelde akupunktur noktaları kullanılır.
Ultrason; Tedaviye
yönelik ultrason iskelet kas sistemi yaralanmalarında bölgesel derin doku
ısıtıcı olarak kullanılır. Ultrason yüzeysel deriyi etkilemeksizin 1-5 cm
derinlikteki dokularda ısı değişiklikleri üretir. Eklem hareketlerinin
engellendiği durumlar, kronik derin yaralar, gerilmiş tendolar, iyileşmiş ancak
sertleşmiş ağrı verici yaralar, kas spazmları gibi durumlarda kullanılır.
Ultrason tedavisinde derin dokular ısındığından tehlikeli sonuçlar
verebilmektedir bu nedenle kontrollü olarak konusunda uzman biri tarafından
yapılmalıdır.
Pulsed Manyetik Alan; vücudun hücrelerine manyetik bir
alan uygulama yöntemidir. Hücrelerde iyonlar adı verilen elektrik yüklü
parçacıklar tarafından oluşturulan doğal bir elektrik akımı vardır. Pulsed
manyetik alan tedavisi bu elektriksel akımı tetikleyecek bir sinyal gönderir ve
hücre içi biyolojik işlemlerin hızlanmasını sağlar. Bu yöntem eklem iltihabı
(artrit), kalça ve dirsek uyumsuzluğu (displazi), kas ve tendo spazmları, tendo
ve ligament yaralanmaları, iyileşmeyen kronik yaralarda kullanılır. Bu tedavi
el aleti olarak ya da özel tasma, ceket benzeri ekipmanlara ya da kulübe gibi
yaşam alanlarına monte edilerek kullanılabilir.
Nöromuskuler Elektriksel
Sitimulasyon (NMES); küçük elektriksel akım uygulama yolu ile kas
kontraksiyonları sağlamaya yönelik bir yöntemdir. Kasın başlangıç ve bitiş
noktalarına elektrot uygulama temeline dayanır. Bu kasılmalar kasın normal
hareketini taklit eder. Genelde yaralanma ve ameliyat sonrası kas atrofisinin
(zayıflaması, küçülmesi) önüne geçmek amacı ile yapılır. Özellikle felç geçiren
ve normal olarak kaslarını hareket ettiremeyen hayvanlarda oldukça etkili
sonuçlar vermektedir.
Hydrotherapy (Su ile tedavi) ; uygulaması en kolay ve en yaygın kullanılan yöntemdir.
Yüzme ile artrit, displazi, omurilik yaralanmaları, kardiyovasküler
hastalıklar, obezite (diyete yardımcı ), kas spazmları, çapraz bağ ve diğer
tendo ligament operasyonlarından sonra rehabilitasyonu hızlandırma, kasları
güçlendirme, kırıkların iyileşmesi dönemine yardımcı olarak kullanılır. Bir
köpek için 5 dakika yüzme yaklaşık 8 km koşmak kadar etkili bir egzersizdir. Vücuttaki
tüm kasların etkili ve düzenli bir şekilde çalışmasını sağlar. Hydrotherapy
uygulanacak köpeklerde kalp ve solunum sisteminin önceden kontrolü sağlanmalı
ve egzersiz boyunca izlenmelidir aksi taktirde ileri kalp ve solunum yetmezliği
olan hastalarda kalp krizine neden olabilmektedir. Tüm bu fizik tedavi
yöntemlerini özellikle sizin tarafınızdan yapılabilecekler için (hydrotherapy,
masaj, pulsed manyetik alan) uygulamadan önce mutlaka Veteriner Hekim’inize
danışmalısınız. Zira yararlı olan bir tedavi yöntemi yanlış uygulandığı
taktirde geri dönüşümsüz hasarlara neden olabilir.
Dr.
Aytaç Kaval
Veteriner
Hekim/Cerrahi Uzm.
* Tüm hakları tarafıma aittir izinsiz kopyalanamaz yayınlanamaz
Yorumlar
Yorum Gönder