Ana içeriğe atla

HAYVANLARDA FİZYOTERAPİ


Fizyoterapi genel anlamı ile iskelet ve kas sistemi (kemik, omurga, kas, eklem kapsülü, tendo ve ligament) ile yumuşak doku yaralanmalarının tedavisinde kullanılan tekniklerin tümünü kapsayan tedavi yönteminin genel adıdır. Özellikle ortopedik operasyonlardan sonra rehabilitasyon sürecinde oldukça faydalı olan fizyoterapi; masaj, elektroterapi, laser, ultrason, magnetik alan tedavisi, neuromusculer sitimulasyon, hydroterapi gibi yöntemleri kapsar. Fizyoterapiden memnun edici sonuç alabilmek için öncelikle teşhisin doğru konulması ve fizyoterapi yönteminin iyi seçilmesi gerekmektedir. Fizyoterapiden etkili cevap alabilmek için tedaviye yaralanmanın erken fazlarında başlanması gerekmektedir. Yöntemlerden kısaca bahsedersek: 

Masaj; bölgedeki kan akımını düzenler, tendo ve kaslardaki gerginlik ve ağrıyı alır. Masaj doğru bir şekilde germe , düzeltme , baskı , pasif hareket gibi tekniklerin düzenli ve yararlı bir şekilde belirli bir yöntemle yapılmasını kapsar. 

Lazer; ışık dalgalarının yoğunlaşarak tek bir ışık dalgasında yoğunlaştığı ışığın özel bir formudur. Uygun dozdaki lazer ışınları dokulardaki metabolik sürecin tetiklenmesini ya da hızlanmasını sağlar. Uyarımla birlikte bölgedeki kan akımı artar ve hem endorfin ile enkefalin gibi doğal ağrı kesici kimyasallar salgılanır hem de yara iyileşmesi için gerekli proses hızlanır. Lazer ile uyarımda genelde akupunktur noktaları kullanılır. 

Ultrason; Tedaviye yönelik ultrason iskelet kas sistemi yaralanmalarında bölgesel derin doku ısıtıcı olarak kullanılır. Ultrason yüzeysel deriyi etkilemeksizin 1-5 cm derinlikteki dokularda ısı değişiklikleri üretir. Eklem hareketlerinin engellendiği durumlar, kronik derin yaralar, gerilmiş tendolar, iyileşmiş ancak sertleşmiş ağrı verici yaralar, kas spazmları gibi durumlarda kullanılır. Ultrason tedavisinde derin dokular ısındığından tehlikeli sonuçlar verebilmektedir bu nedenle kontrollü olarak konusunda uzman biri tarafından yapılmalıdır. 

Pulsed Manyetik Alan; vücudun hücrelerine manyetik bir alan uygulama yöntemidir. Hücrelerde iyonlar adı verilen elektrik yüklü parçacıklar tarafından oluşturulan doğal bir elektrik akımı vardır. Pulsed manyetik alan tedavisi bu elektriksel akımı tetikleyecek bir sinyal gönderir ve hücre içi biyolojik işlemlerin hızlanmasını sağlar. Bu yöntem eklem iltihabı (artrit), kalça ve dirsek uyumsuzluğu (displazi), kas ve tendo spazmları, tendo ve ligament yaralanmaları, iyileşmeyen kronik yaralarda kullanılır. Bu tedavi el aleti olarak ya da özel tasma, ceket benzeri ekipmanlara ya da kulübe gibi yaşam alanlarına monte edilerek kullanılabilir. 

Nöromuskuler Elektriksel Sitimulasyon (NMES); küçük elektriksel akım uygulama yolu ile kas kontraksiyonları sağlamaya yönelik bir yöntemdir. Kasın başlangıç ve bitiş noktalarına elektrot uygulama temeline dayanır. Bu kasılmalar kasın normal hareketini taklit eder. Genelde yaralanma ve ameliyat sonrası kas atrofisinin (zayıflaması, küçülmesi) önüne geçmek amacı ile yapılır. Özellikle felç geçiren ve normal olarak kaslarını hareket ettiremeyen hayvanlarda oldukça etkili sonuçlar vermektedir. 

Hydrotherapy (Su ile tedavi) ; uygulaması en kolay ve en yaygın kullanılan yöntemdir. Yüzme ile artrit, displazi, omurilik yaralanmaları, kardiyovasküler hastalıklar, obezite (diyete yardımcı ), kas spazmları, çapraz bağ ve diğer tendo ligament operasyonlarından sonra rehabilitasyonu hızlandırma, kasları güçlendirme, kırıkların iyileşmesi dönemine yardımcı olarak kullanılır. Bir köpek için 5 dakika yüzme yaklaşık 8 km koşmak kadar etkili bir egzersizdir. Vücuttaki tüm kasların etkili ve düzenli bir şekilde çalışmasını sağlar. Hydrotherapy uygulanacak köpeklerde kalp ve solunum sisteminin önceden kontrolü sağlanmalı ve egzersiz boyunca izlenmelidir aksi taktirde ileri kalp ve solunum yetmezliği olan hastalarda kalp krizine neden olabilmektedir. Tüm bu fizik tedavi yöntemlerini özellikle sizin tarafınızdan yapılabilecekler için (hydrotherapy, masaj, pulsed manyetik alan) uygulamadan önce mutlaka Veteriner Hekim’inize danışmalısınız. Zira yararlı olan bir tedavi yöntemi yanlış uygulandığı taktirde geri dönüşümsüz hasarlara neden olabilir. 

Dr. Aytaç Kaval
Veteriner Hekim/Cerrahi Uzm. 

* Tüm hakları tarafıma aittir izinsiz kopyalanamaz yayınlanamaz

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

KÖPEKLERDE SIRT VE BEL AĞRISI (DİSK FITIĞI)

Sırt ve bel ağrısı biz insanlar için nasıl yaşam standardını bozan oldukça ağrılı ve acı verici bir hastalık haliyse hayvanlar içinde aynı durum söz konusudur. O nedenle bu hastalığa sahip hayvanları anlayabilir ve empati kurabiliriz. Oldukça ağrı verici ve mutsuzluğa neden olan sırt ve bel ağrısı derhal çözülmesi gereken acil ve öncelikli bir problemdir. İnsanlarda ve hayvanlarda sırt ve bel bölgesi benzer bir yapıya sahipse de, önemli birkaç temel farklılıklar bulunmaktadır. Omurga, içinde beyinden çıkan sinir impulslarını vücudun geri kalanına ileten omuriliği barındırır. Omurilik yani spinal cord vertebralar denilen güçlü ve sert kemiklerle sarılı halde güvendedir. Vertebra denilen ve omurgayı oluşturan bu kemiklerin herbiri arasında birbirinden ayıran jelatin benzeri bir disk bulunmaktadır. Bu diskler omurganın yükünü emerek dağıttığı gibi ona hareketlilik de sağlar. Bu görevlerinden dolayı hasar görmeye ve yaralanmaya açıktırlar. Bu disklerin hasar görmesi yani...

KÖPEKLERDE GASTRİC VOLVULUS (MİDE DÖNMESİ)

Köpeklerde Gastric (Mide) Dilatation (Genişlemesi) ve Volvulus (Düğümlenmesi) (GDV) Büyük ırk köpeklere ilişkin yaşamı tehtid eden önemli hastalıklardan olan ve genel olarak mide şişkinliği adı altında anılan iki önemli ve birbiri ile ilişkili hastalık tablosudur. Büyük ırk köpeklerde oldukça sık rastlanan mide şişkinlikleri genelde iki tiptir. Birincisi ve iyi karakterde olanı midenin sıvı ve daha çok olmak üzere fermente olmuş gaz ile dolarak normal sınırlarının birkaç katı genişlemesi, bir diğeri ise birkaç dakikada bile ölüme neden olabilen midenin dönerek düğümlenmesi durumudur. İkinci durum midenin uzun ekseni etrafında en az bir tur dönmesi ile yemek borusu ve ince bağırsaklarla olan geçiş bağlantısının kapanması sonucu şekillenen ölümcül bir durumdur. Her iki durumda da mide içinde biriken gaz diaframa (karın ve göğüs boşluğunu ayıran zar) ve diğer karın içi organlara aşırı derece baskıya neden olur. Sonuç olarak oluşan bu şiddetli gaz basıncı sonucu solunum ...

KEDİ VE KÖPEKLERDE KULAK HASTALIKLARI

Kulak hastalıkları; oldukça sık gözlenen ve kronikleştikten sonra iyileşmesi çok zor olan ve hatta bazen arazlar bırakan önemli hastalıklar gurubundadır. Kulak hastalıklarının oluşumunda bir çok neden rol alır ve tedavi seçenekleri de nedenlere göre farklılık gösterir. Kulağın hijyeni ve periyodik kontrolü hastalanmasını engellemede çok büyük öneme sahiptir. Kulak hastalıkları çok kolay bir şekilde kronikleşebilmektedir. Kedi ve köpeklerin kulak anatomisi belirgin bir şekilde insanlarınkinden farklıdır. En önemli farklılık kulak kanalının uzunluğu ve şeklidir. Hayvanlarda kulak kanalı oldukça derin yani uzun ve aynı zamanda kıvrımlıdır. Bu nedenle temizliği insanlarınkine oranla daha zordur ve daha fazla uğraş ister. Kulak hastalıklarının belirtileri nedene ve hastalığın şiddetine göre farklılık gösterir. En sık gözlenen bulgular dış kulak kanalının çevresinde akıntı, kızarıklık, sürekli kafayı sallama, arka ayakları ile kulağını kaşıma, kulağın yatık tutulması, yere ya da ç...